SAGLIK HIZMETI SUNUMUNDA
POLIKLINIK HIZMETLERININ HASTALARIN HEKIMINI SEÇMESINE VE DEGISTIRMESINE IMKÂN VERECEK SEKILDE DÜZENLENMESI HAKKINDA YÖNERGE
BIRINCI BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanimlar ve Ilkeler
Amaç
Madde 1 – (1) Bu Yönergenin amaci; hastalarin saglik hizmeti alacagi veya almakta oldugu hekimi serbestçe seçmesine, degistirmesine, saglik kurumlarindaki hekimlerin buna uygun poliklinik hizmeti vermesine yönelik tedbirlerin alinmasina ve bu amaçla gerekli hizmet, fizik ve personel altyapisinin olusturulmasina iliskin usul ve esaslari belirlemektir.
Kapsam
Madde 2 – (1) Bu Yönerge, Saglik Bakanligi’na bagli birinci basamak saglik kuruluslari ile ilçe hastaneleri, genel hastaneler, özel dal hastaneleri, egitim ve arastirma hastaneleri ve agiz ve dis sagligi merkezlerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 - (1) Bu Yönerge; 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayili Saglik Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü maddesinin (d) bendi, 10/9/1982 tarihli ve 8/5319 sayili Bakanlar Kurulu Karari ile yürürlüge giren Yatakli Tedavi Kurumlari Isletme Yönetmeliginin degisik 8 inci maddesi, 1/8/1998 tarihli ve 23420 sayili Hasta Haklari Yönetmeliginin 9 uncu maddesi hükümleri göz önünde bulundurularak 13/12/1983 tarihli ve 181 sayili Saglik Bakanliginin Teskilat ve Görevleri Hakkinda Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanilarak hazirlanmistir.
Tanimlar
Madde – 4 (1) Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlik: Saglik Bakanligi’ni,
b) Hekim seçme uygulamasi: Hastanin, kendisine saglik hizmeti veren veya verecek olan hekimi serbestçe seçme ve degistirme haklarini kullanabilmelerini teminen, bu Yönerge kapsamindaki saglik kurumlarinda yürütülen uygulamalarin tümünü,
c) Hekim çalisma tablolari: Kurum hekimlerinin poliklinik, ameliyathane ve diger birimlerdeki günlük ve aylik çalisma programlarini gösteren tablolari,
ç) Kurum: Saglik Bakanligi’na bagli birinci basamak saglik kuruluslari ile ilçe hastaneleri, genel hastaneler, özel dal hastaneleri, egitim ve arastirma hastaneleri ve agiz ve dis sagligi merkezlerini,
d) Hekim Seçme Logosu: Hekim seçme hakkini kullanmayi saglayan kurumlari belirten logoyu,
e) Tam Gün Logosu: Hekimlerinin tümü tam gün çalisan hastanelerin kullandiklari logoyu,
f) Müdürlük: Il saglik müdürlüklerini,
g) Poliklinik: Ayakta muayene, tetkik, teshis ve tedavi hizmetlerinin yapildigi hastalarin ilk müracaat ünitelerini,
g) Poliklinik sekreterligi birimi: Hastanin, muayene olacagi hekime karar verecegi, kurumun isleyisiyle ilgili bilgi alabilecegi birimi,
ifade eder.
Ilkeler
Madde 5- (1) Poliklinik hizmetlerinin sunumunda;
a) Temel hasta haklarindan olan, hastanin kendisine saglik hizmeti verecek olan hekimi seçme ve degistirme hakkinin kullanilabilmesini saglamak amaciyla, kurumlarda hastanin hekim seçmesine imkân taninmasi,
b) Her hekime bir poliklinik odasi saglanarak poliklinik yapilan oda sayilarinin artirilmasi suretiyle belirli saatlerde yasanan yigilmalarin önlenmesi ve hasta bekleme sürelerinin azaltilmasi,
c) Hastalarin saglik hizmet sunumunda en iyi isbirligi yapabilecegi ve iletisim kurabilecegi hekimi seçmesinin saglanmasi,
ç) Hastalarin saglik kurumuna her gelisinde, istedikleri takdirde ayni hekime muayene olabilmesinin saglanmasi,
d) Hastanin istegi dogrultusunda, saglik kurumuna ilk kabulünden itibaren ayni hekimin kontrolü altinda olmasinin saglanmasi,
e) Hastanin yatakli tedavi kurumundaki tedavisinin herhangi bir asamasinda hekimini degistirme hakkinin saglanmasi,
f) Saglik hizmeti sunumunda, saglik kurumlarindaki hekim seçme uygulamalarinin standartlasmasinin ve uygulamada birligin saglanmasi,
g) Hekim seçme ve degistirme hakki kapsaminda hastaya talebi halinde kendisine saglik hizmeti veren veya verecek olan hekimlerin kimlikleri, görev ve ünvanlari hakkinda bilgi verilmesi,
g) Yapilacak tüm düzenlemelerde hasta yararinin gözetilmesi ile hastalara gerekli danismanlik hizmetleri verilerek bilgilendirilmeleri ve personel-hasta iletisimini kolaylastiracak uygulamalar yapilmasi,
esastir.
IKINCI BÖLÜM
Poliklinik Sekreterligi Birimlerinin Kurulmasi,
Birimde Görevlendirilecek Personelin Nitelikleri ve Görevleri
Poliklinik sekreterligi birimi kurulmasi
Madde 6 - (1) Kurumda, hastanin hekimini seçtigi, kurumun isleyisi hakkinda bilgi aldigi ve muayene sirasinin verildigi poliklinik sekreterligi birimi kurulur. Hastaya iliskin bürokratik islemlerin kolaylastirilmasi amaciyla hasta kayit, kabul ve poliklinik sekreterlik hizmetleri birlestirilmis olarak ayni sekretaryadan yürütülebilir. Altyapisi uygun olan kurumlarda her poliklinikte kayit ve kabul islemlerinin ayri yapilmasi esastir.
(2) Poliklinik sekreterligi birimlerinin su sartlari tasimasi gerekir;
a) Poliklinik sekreterligi birimleri, hastalarin rahatça ulasabilecegi ve görebilecegi sekilde poliklinik odalarina yakin yerlerde olusturulur.
b) Poliklinik sekreterligi birimleri çevresi açik, masa veya masa kullanim yüksekligine sahip, hastalarin oturtularak islemlerinin yapildigi birimler seklinde düzenlenir.
c) Hastalarin sira takibini kolaylikla yürütebilmeleri için uygun elektronik sistem kurulabilir. Hasta ve yakinlarina yardimci olmak ve yönlendirmek için refakat görevlisi görevlendirilebilir.
ç) Poliklinik sekreterligi biriminin çalismasina uygun olarak telefon ve bilgisayar gibi gerekli donanim bulunur ve fiziki düzenlemeler yapilir.
Poliklinik sekreterligi biriminde görevlendirilecek personelin nitelikleri ve görevleri
Madde 7- (1) Poliklinik sekreterligi biriminde, tercihen tibbi sekreterlik bölümü olmak üzere en az lise mezunu, bilgisayar kullanabilen ve kisilerarasi iletisim becerisi yüksek olan sekreter görevlendirilir.
(2) Poliklinik sekreterligi biriminin personeli,
a) Hasta ve yakinlarini nezaket kurallari içerisinde bilgilendirir ve yönlendirir.
b) Kurumun belirledigi renk ve özellikte kiyafet giyer ve tanitici kimlik karti takar.
c) Hastayi prosedür ve süreçler hakkinda bilgilendirir.
ç) Hekim tercihi belirtmeyen hastalari, sikâyetlerine uygun uzmanlik dalindaki en az hasta sayisi olan hekime yönlendirir.
d) Telefonla bilgi isteyen hastalara hekimlerin çalisma günleri konusunda bilgi verir.
e) Her ayin son bes is günü öncesi hekimlerin bir sonraki aya ait çalisma takvimini idareden temin eder.
f) Poliklinik hizmeti veren hekimlerin günlük ve aylik çalisma takvimi poliklinik sekreterligi biriminde bulunur, hasta ve yakinlarinin bilgilenmesi saglanir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Polikliniklerin Düzenlenmesi, Çalisma Usul ve Esaslari
Polikliniklerin düzenlenmesi
Madde 8 – (1) Kurumlarda, hekim sayisi kadar poliklinik muayene odasi ve dis hekimi sayisi kadar dis ünitesi olusturulur. Bu odalarda poliklinik hizmetlerinin sunulmasina uygun gerekli donanim bulunur ve fiziki düzenlemeler yapilir. Her poliklinige alinmasi mümkün olmayan cihazlar ortak kullanim için planlanir.
(2) Bu Yönerge kapsamindaki hizmetlerin sunulabilmesi için;
a) Poliklinik odalari hasta muayenesine uygun olarak düzenlenir.
b) Poliklinik oda kapilarina hekimin adi soyadi, varsa uzmanlik alani ve unvanini belirten tabela asilir.
c) Poliklinik odalarina muayene yapilan uzmanlik dalina uygun malzemeler kurum idaresince temin edilir.
ç) Her poliklinikteki muayene olacak hastalarin ismi ve sira numarasinin görülmesi için her bir poliklinigin disina uygun elektronik sistem konulur.
d) Poliklinik odalarinda iç ag ve otomasyona baglantisi olan bilgisayar bulundurulur.
e) Muayene esnasinda hasta mahremiyetinin saglanmasi ve hasta muayenesinin kesintiye ugramamasi için gerekli önlemler alinir.
f) Klinik dallarda uzman olan bashekim yardimcilarinin odalari ayni zamanda poliklinik odasi olarak da düzenlenebilir.
g) Hekimin kendine ait poliklinik odasini kendi imkânlari ile tefris edebilmesine firsat verilir.
Çalisma usul ve esaslari
Madde 9- (1) Bu Yönerge kapsamindaki poliklinik hizmetleri su sekilde düzenlenir.
a) Polikliniklerde hastalarin ihtiyacina göre öncelikli olarak tibbi sekreter olmak üzere gerekli saglik personeli görevlendirilir.
b) Tetkik isteme ve tetkik randevusu verme islemleri poliklinik odasindan yapilarak sonuçlar poliklinik odasindaki bilgisayardan görünecek ve çikti alinacak sekilde düzenlenir.
c) Yatarak tedavi görmekte olan hasta, hekimini degistirmek istediginde istedigi hekime muayene ve tedavi olma imkani saglanir.
ç) Kurum, kendi seçimi ile ilgili hekime muayene olan hastanin, tibbi açidan da bir engel yoksa, tedavi ve ameliyatini ayni hekimin yapmasi için gerekli düzenlemeleri yapar.
d) Cerrahi uzmanlik dallarinda hekimlerin ameliyat günleri aylik olarak belirlenir ve listeler hastalarin bilgilendirilmesi amaciyla poliklinik sekreterliklerinde bulundurulur. Hastalar muayene olmak istedikleri hekime yönlendirilir. Listede olabilecek degisiklikler konusunda hasta ve yakinlari poliklinik sekreterleri tarafindan zamaninda bilgilendirilir.
e) Hekimin hizmetin gerektirdigi zorunlu hallerde poliklinik odasindan ayrilmasi durumunda hastalara gerekli bilgi, ilgili personel tarafindan verilir.
f) Hastanin istegi dogrultusunda poliklinik odasinda yaninda bir yakini bulunabilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Hekim Çalisma Tablolari, Hekim Seçme Logosu ve Tam Gün Logosu Kullanilmasi
Hekim çalisma tablolari
Madde 10- (1) Poliklinik sekreterliklerinde Ek-1’deki Günlük Hekim Çalisma Tablolari ve Ek-2’deki Aylik Hekim Çalisma Tablolari bulunur. Ayrica varsa kurumun resmi internet sayfasinda; hekimlerin adi-soyadi, unvani, uzmanlik alani ve yan dal ihtisasi bilgileri bulundurulur. Hekimlerin istegi halinde özgeçmisine ve fotografina da internet sayfalarinda yer verilebilir. Çalisma tablolari kurumun internet sayfasinda ilan edilir ve ayrica hasta kabul/poliklinik sekreterligi, santral, danisma ve halkla iliskiler gibi bilgilendirme birimlerine verilir. Bastabip tarafindan onaylanan Günlük ve Aylik Hekim Çalisma Tablolari Müdürlüklere gönderilir. Müdürlükler tarafindan çalisma tablolarindaki programlara uyulup uyulmadigi denetlenir.
Hekim Seçme Logosu kullanilmasi
Madde 11- (1) Hekim seçme uygulamasina geçen kurumlar hastalarina hekim seçme hakki sagladiklarini duyurmak için Hekim Seçme Logosu kullanirlar.
(2) Logonun kullaniminda sirasiyla asagidaki usul ve esaslara riayet edilir;
a) Kurum Ek-3’te belirlenen Denetim Formundaki sartlari yerine getirir.
b) Denetim formundaki sartlari yerine getiren kurum, logoyu kullanabilmek için Müdürlüge basvurur.
c) Müdürlük, hasta haklari il koordinatörü araciligiyla sartlarin yerine getirilip getirilmedigini denetler. Sartlarin yerine getirildigi kurumda hekim seçme uygulamasi baslatilir.
ç) Ek-4’teki Hekim Seçme Logosu, Müdürlükten temin edilerek uygulama baslatilan kurumlara asilir. Hekim seçme logosu hastane girisine, poliklinik katina ve hastalarin görebilecegi yerlere asilir.
d) Müdürlük, uygulamanin baslatildigi kurumlarla ilgili bilgileri EK-5’teki forma uygun olarak Bakanliga gönderir.
Tam Gün Logosu kullanilmasi
Madde 12- (1) Kadrolarindaki hekimlerin tamami tam gün çalisan kurumlar tam gün logosu kullanirlar.
(2) Ek-6’daki Tam Gün Logosunun temini müdürlüklerden yapilir.
(3) Müdürlük bu logoyu kullanan Kurumlarla ilgili degisiklikleri de içeren bilgileri takip eden ay Bakanliga bildirir.
BESINCI BÖLÜM
Çesitli ve Son Hükümler
Kurumun sorumluluklari
Madde 13- (1) Bu Yönerge’nin uygulanmasina iliskin kurumun sorumluluklari sunlardir:
a) Kurum idaresi, hekim seçme uygulamasi için gerekli düzenlemeleri yapmakla yükümlüdür.
b) Kurumda poliklinik sayilarinin artmasi ile diger birimlerde, hizmetlerde olusacak yigilmalarin engellenmesi için gerekli tedbirler alinir.
c) Kurum idaresi, hekim seçme uygulamasiyla ilgili çalisanlarin hizmet içi egitiminden sorumludur.
Yasaklar ve cezai hükümler
Madde 14- (1)Bu Yönerge kapsaminda yasak isler sunlardir:
a) Kurum çalisanlari, hastalari herhangi bir hekime kesinlikle yönlendiremez.
b) Poliklinik sekreterligi biriminde herhangi bir hekime ait kartvizit ve yönlendirmeye yarayacak diger dokümanlar bulundurulamaz.
c) Fiziki sorunlar gerekçe gösterilerek hekimlere poliklinik odasi açilmasi geciktirilemez.
Bu maddede belirlenen yasaklara ve Yönerge hükümlerine aykiri hareket eden personel hakkinda genel hükümlere göre idari ve disiplin islemi yapilir.
Denetim
Madde 15- (1) Bu Yönerge kapsaminda denetime iliskin esaslar sunlardir:
a) Uygulama ile ilgili denetimler süreklidir. Hasta haklari il koordinatörü tarafindan yilda en az iki kez olmak üzere rutin denetimler yapilir.
b) Logo kullanan kurumlara yapilan düzenli denetimler sonucunda, tespit edilen eksikliklerin tamamlanmasi, gerekli degisiklik ve düzenlemelerin yapilmasi için bir ay süre verilir, yerine getirilmeyen hususlar için geregi yapilmak üzere Bakanliga bilgi verilir.
Uygulamanin sinirliliklari
Madde 16- (1) Acil servisler ve acil durumlar hekim seçme uygulamasi kapsamina dâhil degildir.
Uygulamanin baslatilmasi
Geçici Madde 1- (1) Uygulama; acil servisler ve idari görevlerde çalisanlar hariç olmak üzere, poliklinik hizmeti verilen birden fazla hekimi bulunan saglik kuruluslari ile birden fazla dis hekimi bulunan agiz ve dis sagligi merkezlerinde bu Yönergenin yürürlüge girmesi ile baslatilir.
Yürürlük
Madde 17 - (1) Bu Yönerge Bakan Onayini müteakiben yürürlüge girer.
Yürütme
Madde 18- (1) Bu Yönerge hükümlerini Saglik Bakani yürütür.